Đồng bào dân tộc Thái ở vùng Tây Bắc là một cộng đồng có bản sắc văn hoá riêng, đặc biệt văn hoá ẩm thực của người dân nơi đây rất đặc sắc. Một trong những món ăn truyền thống đó là Thịt gác bếp với nhiều loại nguyên liệu nổi trội trong đó là món Thịt bò gác bếp, không chỉ còn là món ăn mà còn là một phần trong văn hoá, nếp sống và cả ký ức của bao thế hệ đồng bào dân tộc Thái ở Điện Biên.

Đèo Pha Đin là địa danh tiếp giáp giữa tỉnh Điện Biên và tỉnh Sơn La đã rất nổi tiếng từ chiến thắng Điện Biên lịch sử, nay HTX Pha Đin phát huy truyền thống văn hóa kết hợp giữa du lịch, ẩm thực và phát triển kinh tế đưa Thịt bò gác bếp thành sản phẩm hàng hóa để giới thiệu, lưu giữ cũng là quảng bá nét đặc trưng của người Thái Tây Bắc.

Từ thủa nhỏ mỗi người con dân tộc Thái đã quen với hình ảnh thịt treo trên gác bếp, ngay trên bếp lửa nhà sàn luôn đỏ rực. Người Thái thường chọn thịt bò tươi ngon, xé dọc theo thớ dài, ướp cùng muối, ớt, tỏi, và đặc biệt là mắc khén – loại hạt rừng cay nồng, thơm đặc trưng mà ai từng ăn một lần sẽ không thể quên. Sau khi ướp, thịt được treo lên gác bếp để khói hun từ từ suốt nhiều ngày, làm cho thịt khô lại, săn chắc, đượm hương.

Mỗi miếng thịt bò gác bếp là một phần ký ức: là bữa cơm mùa đông, là gùi đồ mẹ gửi con mang đi học xa, là món quà tết chân thành người Thái dành tặng nhau. Vị của thịt rất riêng biệt với vị thơm của khói bếp từ những thanh củi rừng, vị cay nhẹ nơi đầu lưỡi từ ớt, tỏi, mắc khén, vị ngọt sâu khi càng nhai kỹ càng cảm nhận trong từng thớ thịt dai dai, khiến ai đã từng ăn là sẽ nhớ mãi.

Những năm gần đây, thịt bò gác bếp đã được nhiều người biết đến và yêu thích, được gọi là “Đặc sản Tây Bắc”. Nhưng với chúng tôi, đó vẫn là món ăn của bản làng, là tình cảm gia đình, là sự khéo léo và kiên nhẫn của người phụ nữ Thái qua bao thế hệ.

Để gìn giữ và lan tỏa giá trị văn hóa ẩm thực của người Thái Tây Bắc, để đóng góp cho sự phong phú của Ẩm thực Việt Nam, cùng phát triển du lịch và giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc Hợp tác xã Pha Đin sản xuất Thịt bò gác bếp Phadin như một sản phẩm đặc chưng với mong muốn cùng tồn tại, cùng phát triển trong kỷ nguyên hội nhập!